Δυστυχώς, κατά τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας η ενασχόληση με τον τζόγο είναι ένα πανανθρώπινο φαινόμενο, το οποίο συναντάται σχεδόν σε όλες τις φυλές και τους πολιτισμούς. Είναι συνεπώς λογικό να συνδέεται με κάποια από τα στοιχεία της ανθρώπινης φύσης. Σήμερα ωστόσο, περισσότερο από κάθε άλλη φορά στο παρελθόν, ο μαζικός, καταναλωτικός, εικονιστικός και φιλελεύθερα ψηφιοποιημένος κόσμος μας, έχει επιτρέψει σε εκείνους που χρησιμοποιούν αυτό το πολυσύνθετο κοινωνικό-παθολογικό φαινόμενο προς όφελος των «αγορών του τζόγου», να συνθλίψουν για μια ακόμη φορά καί αθώους πολίτες. Αυτό θα εξεταστεί στη συνέχεια.
Όταν γραφόταν αυτό το κείμενο, το 2015, η Ιταλία κατείχε την 4η θέση διεθνώς ως «χώρα του τζόγου». Στις πρώτες θέσεις οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και το Μακάο, με την Ελλάδα να ακολουθεί, όχι πολύ μακριά στην κατάταξη. Για την Ιταλία που γνωρίζω καλά, όλα ξεκίνησαν τη δεκαετία του ’90, όταν οι Νόμοι που αφορούσαν τον τζόγο χαλάρωσαν σε βαθμό χωρίς προηγούμενο. Σταδιακά, δημιουργήθηκε, σε ένα σημαντικό τμήμα πληθυσμού, μια μεγάλη εξάρτηση από το τζόγο, που οδήγησε σε σειρά κοινωνικών, ψυχολογικών και οικονομικών προβλημάτων. Πτωχεύσεις, υπερχρεωμένα νοικοκυριά, κατάθλιψη, οικογενειακή βία και διαλυμένες οικογένειες, νεανική εγκληματικότητα και νεανικός συμμοριτισμός, κ.λπ. Το CNBC εκείνη την εποχή είχε αναρτήσει ένα σύντομο, αλλά ιδιαίτερα πληροφοριακό και πάντα επίκαιρο άρθρο των TIMES NY, επικεντρώνοντας την προσοχή στην ιταλική πόλη Παβία. Η Παβία ήταν ανέκαθεν γνωστή για τα σπουδαία ακαδημαϊκά της Ιδρύματα και το περίφημο Μεσαιωνικό της Μοναστήρι, μόνο πρόσφατα έγινε γνωστή και ως το «Λας Βέγκας» της Ιταλίας.
Αρκεί να αναλογιστούμε ότι στην Παβία αναλογούσε ένα τερματικό βίντεο-λοταρίας (VLT – Video Lottery Terminal) για κάθε 104 άτομα και αυτό σε έναν πληθυσμό μόλις 70.000 κατοίκων. Διάφορες έρευνες δείχνουν ότι η τάση στον τζόγο και τα τυχερά παιχνίδια είναι «ευθέως ανάλογη» με τα οικονομικά προβλήματα. Όσο αυξάνεται η οικονομική κρίση, αυξάνεται - σε ευθεία αναλογία - και η τάση για τζόγο. Αυτή τη σχέση έχουν αντιληφθεί και οι ελληνικές Κυβερνήσεις που, ειδικά μετά την ιδιωτικοποίηση του ΟΠΑΠ και την μουντιαλική ευκαιρία, χαλάρωσαν τους Νόμους που αφορούν στο τζόγο και επέτρεψαν την εμφάνιση πολυάριθμων διαφημίσεων τυχερών παιγνίων και στοιχημάτων όλων των ειδών, σε όλα σχεδόν τα ΜΜΕ και στο διαδίκτυο.
Το πρόβλημα στην Ελλάδα όπως και στην Ιταλία και στην Ισπανία, είναι σύνθετο καθώς από τη μια το εκπαιδευτικό και ενημερωτικό σύστημα των πολιτών, δεν συμβάλλουν στην σωστή πληροφόρηση και προάσπιση των πολιτών από το τζόγο, ενώ από την άλλη η Πολιτεία επιτρέπει τη νομιμοποίηση και μαζική διάχυσή του. Τώρα ο τζόγος δεν είναι απλά στο προποτζίδικο της γειτονιάς ή στο απομακρυσμένο καζίνο, αλλά μέσα στο κινητό τηλέφωνο 16χρονων παιδιών. Βέβαια ο αφελής νους που «γνώρισε» τον φιλελευθερισμό από τα αρθράκια της Καθημερινής, θα αντικρούσει: ο άνθρωπος στην εποχή μας είναι «ελεύθερος» να κάνει με τα χρήματά του ό,τι θέλει. Ας παραβλέψουμε ότι ο φιλελευθερισμός, στην γνήσια/κλασσική μορφή του ποτέ δεν δίδαξε κάτι τέτοιο, το «κάνω ό,τι γουστάρω», και ας εστιάσουμε στο πιο σημαντικό.
Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, ο βαριά εθισμένος και σκληρός τζογαδόρος - δυστυχώς στην Ελλάδα μιλάμε για πολλές χιλιάδες που πρέπει να αντιλαμβανόμαστε ως ναρκομανείς - δεν περιορίζεται στην κατασπατάληση των δικών του χρημάτων και περιουσίας, αλλά βυθίζει στην άβυσσο του τζόγου και όσους τον περιτριγυρίζουν: γονείς, αδέλφια, συζύγους, φίλους, συνεταίρους, τέκνα – δηλαδή αθώους πολίτες. Διότι ο τζογαδόρος – που διόλου μας ενδιαφέρει αν θέλει να καταστρέψει τον εαυτό του - είναι κάποιος που όταν βυθιστεί σε αυτή την άβυσσο, στην ουσία δεν παίζει για να ρεφάρει ή για να βγάλει κέρδος, αλλά για την αδρεναλίνη της στιγμής του παιχνιδιού που στο τέλος καταστρέφει τον ίδιο και βλάπτει πολύ σοβαρά όσους τον αγαπούν, νοιάζονται ή εξαρτώνται από αυτόν.
Εδώ οι θιασώτες της φιλελεύθερης θεολογίας δεν κόπτονται για την ατομική ευθύνη που μεταφράζεται άμεσα ή έμμεσα σε συλλογική μάστιγα. Εδώ βασιλεύει η βουλησιαρχία του ατόμου. Η ευαισθησία για το κοινωνικό καλό είναι επιλεκτική, τυφλή και βουβή. Κι όλο αυτό συμβαίνει με την ανοχή, τη συναίνεση και τις πλάτες ενός Κράτους - αξιακά ξεπεσμένου, αποτυχημένου και διεφθαρμένου - που δεν μπορεί να πει όχι στα φορολογικά λάφυρα, από όπου και όπως κι αν προέρχονται.
Άλλωστε στην παρακμιακή Δύση έχουμε φιλελεύθερη δημοκρατία και αξιωματική πρόοδο. Τώρα όλα τα ιδεολογικά «θεματάκια» είναι λυμένα - αρκεί να μην πάρει την εξουσία η παραδοσιοκρατική σκέψη. Η Συντήρηση δηλαδή ενός κοινού κόσμου - αυτή που πλέον θεωρείται μαθηματικά καταστροφική οπισθοδρόμηση. Έτσι είναι όμως οι φιλελεύθερες δημοκρατίες, της αλληλεγγύης, της πολυχρωμίας και της συμπερίληψης, που έχουν ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στα δικαιώματα και στο Ισλάμ. Μας καλούν να διαπιστώσουμε ποιος θα παραμείνει τελικά όρθιος: ο ασύδοτος ναρκομανής και δέσμιος των παθών/εθισμών ή ο πιστός και αφοσιωμένος στη θρησκεία του;
Γ. Κουτσαντώνης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου